Olej CBD a Parkinson - czy olej konopny pomaga w leczeniu choroby Parkinsona?

100 tysięcy - tyle wynosi liczba chorych na Parkinsona w Polsce. Statystyki pozostają nieubłagane, aż 20% pacjentów jest w zaawansowanym stadium choroby [1]. Współczesna medycyna oferuje dożywotnie leczenie objawowe oparte na przyjmowaniu leków uzupełniających poziom dopaminy. Niestety już po kilku latach chory zaczyna odczuwać skutki uboczne terapii - brak apetytu, nudności, zaburzenia sercowo-naczyniowe, depresja, i wiele innych. Standardową terapię Parkinsona można uzupełnić kannabinoidami, a badania naukowe potwierdzają skuteczność CBD w łagodzeniu objawów choroby.

Spis treści:

1. Choroba Parkinsona, czyli z czego bierze się Parkinson i jego objawy

2. Jak wyglądają pierwsze objawy choroby Parkinsona?

3. Kto najczęściej choruje na chorobę Parkinsona?

4. Czy CBD pomaga na Parkinsona?

5. CBD i choroba Parkinsona - jakie objawy łagodzi CBD?

6. Ile mg CBD na dobę? Dawkowanie CBD w chorobie Parkinsona

Choroba Parkinsona, czyli z czego bierze się Parkinson i jego objawy

Gdybyśmy zapytali opinię publiczną o to, jakie choroby najczęściej dotykają osoby starsze, z dużą dozą pewności większość wymieniłaby chorobę Parkinsona i Alzheimera. Opisywane schorzenia wiele dzieli, ale łączy jedno - u ich podstaw leżą procesy neurodegeneracyjne. W przypadku choroby Parkinsona neurodegeneracja, czyli uszkodzenie lub zwyrodnienie komórek nerwowych, odbywa się w szczególnym miejscu - istocie czarna. Istota czarna to zbiór neuronów, których głównym zadaniem jest produkcja neuroprzekaźnika - dopaminy i z tego powodu określa się je mianem neuronów dopaminergicznych. Przez neuroprzekaźnik rozumiemy substancję chemiczną uwalnianą przez neurony w celu wysyłania sygnałów do innych komórek nerwowych. Nasz mózg posiada różne ścieżki neurologiczne i każda z nich wykazuje unikalną funkcję.

Za co odpowiedzialna jest dopamina? Niektóre z podstawowych ról dopaminy obejmują:

odczuwanie przyjemności,
regulacja nastroju,
motoryka ciała,
zachowanie,
zdolności kognitywne,
zapamiętywanie,
uwaga,
regulacja snu,
hamowaniem hormonu prolaktyny.

Oprócz ścieżek dopaminergicznych dopamina działa również poza układem nerwowym, przede wszystkim jako lokalny przekaźnik. Wpływ dopaminy na resztę organizmu to:

rozszerzenie naczyń krwionośnych,
zwiększone wydalanie sodu i moczu przez nerki,
zmniejszone wydzielanie insuliny przez komórki beta trzustki.

Jak wyglądają pierwsze objawy choroby Parkinsona?

Badania naukowe sugerują, że pierwsze objawy choroby Parkinsona pojawiają się, gdy dojdzie do utraty 60-80% neuronów istoty czarnej. Wczesne symptomy są często bagatelizowane ze względu na dość łagodny charakter. Zwykle dotyczą jednej strony ciała, upośledzając proste czynności motoryczne i obejmują:

drżenie - najbardziej zauważalny, wczesny objaw choroby Parkinsona. Drżenie, np. palców, dłoni lub stopy pojawia się w trakcie spoczynku i nasila się w wyniku dużego zmęczenia czy silnego stresu,
sztywność - chorzy skarżą się na sztywność mięśni i znacznie spowolnienie ruchowe (bradykinezja). Sztywność występuje zarówno w spoczynku, jak i ruchu,
mikrografia - to medyczne określenie opisujące stopniowe zmniejszanie liter w trakcie pisania ręcznego, przez co pismo staje się mało czytelne,
zaburzenia snu - szacuje się, że nawet 80% chorych na Parkinsona doświadcza problemów ze snem. Najczęściej są to nadmierna senność, liczne wybudzenia w nocy, wykonywanie gwałtownych ruchów kończynami,
zmiana głosu - na początku choroby Parkinsona u pacjentów często zauważalna jest zmiana barwy głosu - staje się niski i ochrypły, a mowa niewyraźna,
uboga mimika twarzy,
pochylona lub zgarbiona postawa,
utrudnione utrzymanie równowagi.

Kto najczęściej choruje na chorobę Parkinsona?

Choroba Parkinsona dotyka zarówno mężczyzn, jak i kobiety, przy czym to panowie chorują o około 50% częściej niż panie. Średni wiek zachorowania wynosi 60 lat, ale około 5-10% przypadków przypada już na 40. rok życia. Każdego roku w Polsce diagnozuje się niemal 8 tysięcy nowych zachorowań [2].

Jak leczyć Parkinsona?

Współczesna medycyna oferuje objawowe leczenie choroby Parkinsona. Objawowe, czyli łagodzące uciążliwe symptomy, ale nie eliminujące ich przyczynę - w tym przypadku zwyrodnienie neuronów dopaminerginczych. Najczęstszą formą terapii są leki uzupełniające poziom dopaminy w mózgu, np. lewodopa. Środki farmakologiczne dość dobrze łagodzą objawy związane z motoryką, ale są mniej skuteczne w leczeniu zaburzeń niemotorycznych, szczególnie w późnej fazie. Objawy niemotoryczne obejmują głównie lęk, depresję, przewlekłe zmęczenie, problemy ze snem, pogorszenie wzroku.

Pacjenci z chorobą Parkinsona nie powinni przerywać ani odstawiać terapii, gdyż należy ją kontynuować przez całe życie. Wiąże się to z pewnymi działaniami niepożądanymi, ponieważ długotrwałe przyjmowanie lewodopy może powodować hipotensję, nudności, zawroty głowy, utratę apetytu czy dyskinezę. Dyskineza charakteryzuje się występowaniem mimowolnych, nieskoordynowanych ruchów w obrębie kończyn bądź całego ciała. Ponadto badania wykazały, że stosowanie lewodopy już na początku drogi terapeutycznej przyczynia się do zwiększenia ryzyka rozwoju dyskinezy [3]. Jeśli jest to możliwe, lekarze zalecają lewodopę jako lek drugiego rzutu, zastępując go bezpieczniejszymi odpowiednikami.

Czy CBD pomaga na Parkinsona?

Pora, by odpowiedzieć na główne pytanie - czy CBD pomaga na Parkinsona? W 2020 roku opublikowano wyniki bardzo interesującego badania [4]. Pacjenci z chorobą Parkinsona w wieku powyżej 60. roku życia zostali poddani celowo wyindukowanemu stresowi po to, by sprawdzić, czy CBD może łagodzić objawy chorobowe. Uczestnicy badania zostali zaproszeni do wystąpienia publicznego, a właśnie takie przemówienia zwykle są źródłem stresu, który u pacjentów z Parkinsonem nasila objawy ruchowe.

Przed wystąpieniem jedna grupa chorych otrzymała 300 mg CBD, dzięki czemu doszło do znacznego zmniejszenia drżenia mięśniowego i obniżenia poziomu lęku. Druga grupa (kontrolna) przyjęła placebo, po którym nie zaobserwowano żadnej poprawy.

Choroba Parkinsona postępuje pomimo nawet najbardziej skutecznego leczenia. Z czasem u pacjentów zaczynają pojawiać się objawy charakterystyczne dla dość zaawansowanego stadium schorzenia. Przykładem jest dystonia - mimowolne skurcze mięśniowe, które najczęściej dotyczą kończyny dolnej. Z tego powodu naukowcy postanowili przyjrzeć się grupie 5 pacjentów z dystonią, którym na początku podano odpowiednio niskie dawki CBD [5]. Następnie, w ciągu 6 tygodni, dawkę stopniowo zwiększano. W czasie badania chorzy nadal przyjmowali standardowe leki przeciwparkinsonowskie. Naukowcy potwierdzili, że ich grupa badana, przyjmując powyżej 300 mg CBD dziennie, odczuła poprawę w zakresie spowolnienia ruchowego, drżenia i dystonii.

Wreszcie niedawne badanie wykazało, że CBD może działać jako odwrotny agonista receptora białka sprzężonego z G, znanego jako GPR6 [6]. Ubytek GPR6 prowadzi do zmniejszenia dopaminy. CBD, działając dokładnie na ten receptor, może zwiększyć ilość opisywanego neuroprzekaźnika w mózgu, tym samym poprawiając kontrolę mięśniową i redukując drżenie.

CBD i choroba Parkinsona - jakie objawy łagodzi CBD?

CBD poprawia jakość snu i łagodzi zaburzenia związane z chorobą Parkinsona

Obok objawów ruchowych, aż 80% pacjentów z Parkinsonem cierpi z powodu różnych zaburzeń snu. Pacjenci skarżą się, między innymi na:

bezsenność,
nadmierną senność w ciągu dnia,
częste wybudzenia w trakcie snu z powodu nasilonych objawów ruchowych,
zaburzenia zachowania w czasie snu REM (RBD).

Czasopismo Clinical Pharmacology dokonało przeglądu badań dotyczących używania CBD u pacjentów z chorobą Parkinsona [7]. Pośród różnorodnych badań znaleziono wspólny element - pacjenci z chorobą Parkinsona, przyjmujący CBD, znacznie rzadziej skarżyli się na problemy związane ze snem.

CBD potencjalnie hamuje degradację neuronów dopaminergicznych

Degeneracja neuronów dopaminergicznych - główna przyczyna rozwoju objawów choroby Parkinsona. W 2005 roku Journal of Neurobiology of Disease opublikował wyniki badania skoncentrowanego wokół neuroprotekcyjnych właściwości CBD [8]. Badanie przebiegało z użyciem modeli przodomózgowia, na których wywołano symulowaną chorobę Parkinsona za pomocą podania odpowiedniej toksyny, prowadzącej do degeneracji neuronów. Okazało się, że przyjmowanie CBD przez okres 2 tygodni przed podaniem toksyny znacznie zapobiegało powstawaniu uszkodzeń komórek nerwowych.

Ile mg CBD na dobę? Dawkowanie CBD w chorobie Parkinsona

Dr Ethan Russo, ojciec odkrycia układu endokannabinoidowego i pionier edukacji konopnej, opracował wytyczne dawkowania CBD oparte na dotychczasowych badaniach naukowych.

300 mg CBD dziennie znacząco poprawiło jakość życia pacjentów z chorobą Parkinsona, ale nie przynosiło żadnej poprawy w ocenie pochodzącej z Ujednoliconej Skali Oceny Choroby Parkinsona (UPDRS) [9].
Stopniowe zwiększanie dawki oleju CBD do 150 mg dziennie, przez okres 4 tygodni, zmniejszało objawy zaburzeń psychicznych u chorych na Parkinsona [10].
Przyjmowanie 75-300 mg CBD dziennie łagodziło dolegliwości związane z zaburzeniami zachowania w czasie snu REM [11].

Autor:

Magdalena Klimiuk-Miąsik

PWZ 4242362

Lekarz w Samodzielny Szpital Kliniczny im. Prof. W. Orłowskiego, Warszawa

Źródła:

[1] Eksperci: Choroba Parkinsona dotyka coraz większej liczby osób, w coraz w młodszym wieku | Forsal https://forsal.pl/

[2] Przyspieszyć dostęp do nowoczesnych terapii w chorobie Parkinsona i spastyczności | Termedia https://www.termedia.pl/

[3] Clinical Aspects and Management of Levodopa-Induced Dyskinesia | NCBI https://www.ncbi.nlm.nih.gov/

[4] Effects of acute cannabidiol administration on anxiety and tremors induced by a Simulated Public Speaking Test in patients with Parkinson's disease | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/

[5] Open label evaluation of cannabidiol in dystonic movement disorders | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/.

[6] GPR3 and GPR6, novel molecular targets for cannabidiol | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/

[7] Cannabidiol can improve complex sleep-related behaviours associated with rapid eye movement sleep behaviour disorder in Parkinson's disease patients: a case series | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/

[8] Cannabinoids provide neuroprotection against 6-hydroxydopamine toxicity in vivo and in vitro: relevance to Parkinson's disease | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/

[9] Cannabis (medical marijuana) treatment for motor and non-motor symptoms of Parkinson disease: an open-label observational study | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/

[10] Effects of cannabidiol in the treatment of patients with Parkinson’s disease: an exploratory double-blind trial | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/

[11] Cannabidiol for the treatment of psychosis in Parkinson’s disease | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/

Informacja dla czytelnika: Wpis blogowy przedstawia substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i wiedzy dostępnej w internecie, prasie oraz książkach. Wpis blogowy nie jest opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki. Wpis blogowy nie może być traktowany jako porada lekarska lub zdrowotna. W sprawie takiej porady należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Opublikowano w: Blog