Konopny poradnik — poznajemy terpeny. Część 2.

W pierwszej części poradnika terenowego poznaliśmy ogólną charakterystykę terpenów, właściwości i zdrowotną moc najważniejszych przedstawicieli opisywanej grupy. Związki aromatyczne konopi oferują bogactwo doznań smakowych i węchowych, wzmacniają efekt terapeutyczny kannabinoidów oraz oferują szereg innych właściwości korzystnych dla organizmu. 

Konopie siewne mieszczą ponad 400 różnych terpenów, a jedynie niewielką część została zbadana i opisana. Postanowiliśmy nieco przybliżyć inne, mniej znane terpeny obecne w poszczególnych gatunkach konopi. 

Spis treści:

• KAMFEN  
• 3 - KAREN  
• IZOPROPYLOTOLUEN  
• ß-CYMEN  
• IZOPULEGOL  
• NEROLIDOL  
• GUAIOL  
• BISABOLOL

KAMFEN  

Kamfen znany jest ze swojego charakterystycznego aromatu podobnego do kamfory, co zostało wykorzystane jako silny środek zapachowy w wielu preparatach miejscowych.

Badania wskazują na wysoki potencjał leczniczy kamfenu, który może obniżać poziom cholesterolu i trójglicerydów, dzięki czemu ogranicza ryzyko rozwoju chorób sercowo — naczyniowych. Ponadto odkryto, że kamfen działa grzybobójczo w wielu grzybiczych chorobach skóry, a także zwalcza infekcje bakteryjne i wirusowe. 

Wykazano, że przeciwbólowe właściwości kamfenu zapewniają działanie uspokajające w leczeniu zapalenia zatok, kaszlu, przeziębienia i migreny. 

Kamfen – podsumowanie

Zapach: kamfory.

Temperatura ulatniania się: 160°C. 

Efekt terapeutyczny: 

• działanie uspokajające,
• środek przeciwgrzybiczy, przeciwbakteryjny i przeciwwirusowy,
• zmniejsza poziom złego cholesterolu i trójglicerydów,
• środek wykrztuśny i przeciwbólowy.

3 - KAREN  

Karen to mało znany terpen z aromatem cytryny, piżma i sosny. Podobnie jak inne terpeny, jest środkiem odstraszającym owady, ale wykazuje również interesujące właściwości przeciwzapalne czy przeciwgrzybicze.

Karen przyjmowany w wysokich stężeniach oddziałuje na centralny układ nerwowy, gdzie stymuluje pamięć i zwiększa jej retencję. Ponadto karen posiada udowodnione działanie przeciwbólowe oraz przeciwzapalne, co czyni go pomocnym w przypadku większości chorób o podłożu autoimmunologicznym. 

Badania pokazują, że wraz ze swoim działaniem przeciwzapalnym może także przyspieszać gojenie, procesy naprawcze i wzrost kości.

3 - Karen – podsumowanie

Zapach: cytrynowy, piżmowy, sosnowy.

Temperatura ulatniania się: 170°C. 

Efekt terapeutyczny: 

• działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne,
• wspomaga regenerację i wzrost kośćca,
• poprawia pamięć,
• środek przeciwgrzybiczy.

IZOPROPYLOTOLUEN  

Izopropylotoluen jest terpenem występującym nie tylko w konopiach, ale także w kolendrze, kminku czy oregano. Jego zapach przypomina ten, jaki możemy poczuć po przekrojeniu świeżej marchewki.

Opisywany terpen ma właściwości przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybicze. Jego cechą unikatową jest zdolność do hamowania enzymu zwanego acetylocholinoesterazą, co prowadzi do zwiększenia poziomu neuroprzekaźnika acetylocholiny. Dzięki temu możliwe jest obniżenie ciśnienia krwi poprzez hamowanie skurczu mięśnia sercowego. Izopropylotoluen – podsumowanie

Zapach: pomarańczowy, marchewkowy.

Temperatura ulatniania się: 177°C. 

Efekt terapeutyczny: 

• działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne,
• obniża ciśnienie krwi,
• właściwości przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybicze.

ß-CYMEN  

Ten aromatyczny związek organiczny jest składnikiem wielu ziołowych olejków eterycznych, w tym tych produkowanych z kminku i tymianku. Dotychczasowe badania wykazały właściwości przeciwzapalne oraz łagodzące ból. Jednak jego najbardziej unikatową cechą jest zdolność do walki z niektórymi nowotworami.

Coraz więcej dowodów naukowych potwierdza rolę cymenu w walce z rakiem. Większość tych badań została przeprowadzona przy użyciu ludzkich komórek hodowanych w laboratoriach, ale naukowcy odkryli także, że cymen hamuje rozwój komórek nowotworowych w tkance łącznej, jajnikach oraz płucach. 

ß-Cymen – podsumowanie

Zapach: cytrusowy, ziołowy.

Temperatura ulatniania się: 177°C. 

Efekt terapeutyczny: 

• działanie przeciwbólowe oraz przeciwzapalne,
• hamuje wzrost i rozwój komórek nowotworowych.

IZOPULEGOL  

Naturalny mentol zawiera właśnie izopulegol, któremu zawdzięcza swój aromat. Ze względu na swoje właściwości chłodzące i odświeżające, izopulegol jest powszechnym dodatkiem kosmetyków, mydeł oraz innych produktów do higieny osobistej. 

Porównując go do innych terpenów pochodzenia naturalnego, niewiele wiadomo o właściwościach leczniczych izopulegolu. Jednak niektóre badania naukowe badały jego potencjał w zwalczaniu stanów zapalnych, niepokoju i innych zaburzeń.

Jedno z niemieckich badań z 2009 roku wykazało, że izopulegol ma zauważalne działanie gastroprotekcyjne szczególnie przy chorobie wrzodowej żołądka. Naukowcy doszli do wniosku, że terpen może mieć również właściwości przeciwutleniające.

Izopulegol – podsumowanie

Zapach: mentolowy.

Temperatura ulatniania się: 212°C. 

Efekt terapeutyczny: 

• działanie przeciwwirusowe i przeciwzapalne,
• środek przeciwlękowy,
• zapobiega drgawkom,
• działa ochronnie na śluzówkę żołądka.

NEROLIDOL  

Nerolidol występuje w formie dwóch izomerów — cis i trans. Jego obecność jest charakterystyczna dla roślin o silnym aromacie, takich jak jaśmin, drzewo herbaciane i trawa cytrynowa, a także niektórych odmiany konopi. Znany jest ze zróżnicowanego kwiatowego aromatu z nutami cytrusów, jabłek i róży (dlatego producenci często używają go do produkcji zapachów lub jako dodatek do żywności).

Z terapeutycznego punktu widzenia nerolidol wykazuje działanie uspokajające. Ponadto istnieją również dowody na to, że może on poprawiać przenikanie wielu leków aplikowanych na skórę. Co ciekawe, niektóre badania podkreślają, że nerolidol poprawia wchłanianie dwóch innych terpenów — cytronellolu i eugenolu.

Inne badania wskazują również na zdolność nerolidolu do łagodzenia lęku. Jedno z nich wykazało, że jest to terpen najbardziej kojarzony ze szczepami konopi o wysokich właściwościach uspokajających.

Nerolidol – podsumowanie

Zapach: kwiatowy z nutami cytrusowymi, różanymi.

Temperatura ulatniania się: 122°C. 

Efekt terapeutyczny: 

• właściwości uspokajające i przeciwlękowe,
• działa przeciwdrobnoustrojowo oraz przeciwgrzybiczo,
• zmniejsza ból.

GUAIOL  

Guaiol to terpen o zapachu sosny pomieszanej z nutami drewna i róży. Podobnie jak inne terpeny jest wytwarzany przez wiele roślin (nie tylko konopie), w tym sosnę cyprysową.

Guaiol od wielu lat był stosowany w leczeniu stanów, takich jak zapalenie stawów, dna moczanowa i ból gardła. Jedną z jego najbardziej obiecujących właściwości jest jego zdolność do zmniejszania ogólnoustrojowego stanu zapalnego, co czyni go potencjalnie skutecznym środkiem w leczeniu dosłownie setek chorób, w tym nowotworów i fibromialgii.

Guaiol – podsumowanie

Zapach: sosnowy, drewniany, różany.

Temperatura ulatniania się: 170°C. 

Efekt terapeutyczny: 

• działanie przeciwbólowe, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne,
• środek moczopędny.

BISABOLOL

Formalnie znany jako alfa-bisabolol jest terpenem konopnym powszechnie wytwarzanym przez kwiaty rumianku. Znany ze swojego lekkiego, słodkiego i kwiatowego aromatu bisabolol ma również potencjalne właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwbólowe.

Co ciekawe, bisabolol od wieków jest stosowany w kosmetyce ze względu na jego właściwości kojące, co obecnie potwierdzają badania naukowe. Ponadto bisabolol zabija bakterie powodujące nieprzyjemny zapach jamy ustnej i tym samym pomaga leczyć halitozę.

Bisabolol – podsumowanie

Zapach: kwiatowy.

Temperatura ulatniania się: 153°C. 

Efekt terapeutyczny: 

• wspomaga funkcjonowanie układu odpornościowego,
• środek przeciwzapalny i przeciwbólowy,
• pomaga odświeżyć oddech,
• działa relaksująco oraz odprężająco.

Autor:

Magdalena Klimiuk-Miąsik

PWZ 4242362

Lekarz w Samodzielny Szpital Kliniczny im. Prof. W. Orłowskiego, Warszawa

Źródła:

1. Cannabis sativa terpenes are cannabimimetic and selectively enhance cannabinoid activity | Nature https://www.nature.com/ 

2. The Cannabis Terpenes | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/ 

3. Essential oils used in aromatherapy: A systemic review | Science Direct https://www.sciencedirect.com/ 

4. Therapeutic and Medicinal Uses of Terpenes | NCBI https://www.ncbi.nlm.nih.gov/ 

5. Therapeutic Applications of Terpenes on Inflammatory Diseases | Frontiers https://www.frontiersin.org/ 

Informacja dla czytelnika: Wpis blogowy przedstawia substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i wiedzy dostępnej w internecie, prasie oraz książkach. Wpis blogowy nie jest opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki. Wpis blogowy nie może być traktowany jako porada lekarska lub zdrowotna. W sprawie takiej porady należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.